Το ‘dream team’ της καινοτομίας

Η καινοτομία είναι προϋπόθεση για την επιβίωση των επιχειρήσεων στο σύγχρονο, διασυνδεδεμένο κόσμο

Η συστηματική παραγωγή νέων ιδεών και η έξυπνη εκμετάλλευσή τους, δημιουργεί σημαντικές επιχειρηματικές ευκαιρίες και ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα: νέα προϊόντα και λειτουργίες, αποτελεσματικότερες διαδικασίες, αποδοτικότερα επιχειρηματικά μοντέλα και πνευματικά δικαιώματα — είναι μερικά μόνο από τα οφέλη μίας καλοστημένης ‘μηχανής καινοτομίας’.

Ταυτόχρονα, οι επιχειρήσεις που επενδύουν στην καινοτομία, προσελκύουν και διατηρούν ταλαντούχο προσωπικό σε υψηλότερα ποσοστά: οι νέες γενιές επαγγελματιών δίνουν ιδιαίτερη έμφαση στην δημιουργική σκέψη και στην δυνατότητα συμμετοχής στη διαμόρφωση προϊόντων και υπηρεσιών.

Πως όμως μπορεί μία επιχείρηση να διαμορφώσει μία ‘μηχανή καινοτομίας’;

Απαιτείται ένα στρατηγικό πρόγραμμα μετασχηματισμού και μία καλά σχηματισμένη ‘ομάδα καινοτομίας’ για να το εκτελέσει — να εμπνεύσει και να καθοδηγήσει το προσωπικό της επιχείρησης σχετικά με τον ρόλο και την σημαντικότητα της καινοτομίας.

Στόχοι και αρμοδιότητες της ομάδας

Η ‘ομάδα καινοτομίας’ έχει σαν στόχο την διαμόρφωση μιας νέας νοοτροπίας και κουλτούρας που προάγει την καινοτομία ως θεμελιώδη αξία της επιχείρησης.

Προβάλλει συστηματικά τις τεχνικές και διαδικασίες που ευνοούν την καινοτομία, ενώ ταυτόχρονα συντονίζει τις δραστηριότητες με την γενική στρατηγική της επιχείρησης και ειδικότερα με την στρατηγική ανάπτυξης νέων προϊόντων και υπηρεσιών.

Η ‘ομάδα καινοτομίας’ έχει τους ακόλουθους στόχους:

1. Διαμόρφωση της στρατηγικής της καινοτομίας

Η μετάβαση σε ένα νέο μοντέλο που ενδυναμώνεται από την καινοτομία, απαιτεί στρατηγικό σχεδιασμό και φιλόδοξα προγράμματα.

Η ‘ομάδα καινοτομίας’ πρέπει να έχει βαθιά κατανόηση της επιχείρησης, της αγοράς, του ανταγωνισμού και των διεθνών τάσεων, ώστε να μπορεί να ορίσει την καινοτομία στα πλαίσια της συγκεκριμένης επιχείρησης, να θέσει του κατάλληλους στόχους και σαφή κριτήρια επιτυχίας.

Πρέπει να διαθέτει καθαρό και ισχυρό όραμα σχετικά με νέα προϊόντα, υπηρεσίες και την μελλοντική θέση της επιχείρησης στην αγορά. Πρέπει επίσης, να είναι σε θέση να επικοινωνήσει αποτελεσματικά το όραμα, την στρατηγική και την αξία της καινοτομίας.

2. Διαμόρφωση του πλαισίου καινοτομίας

Η επιλογή των κατάλληλων τεχνολογιών και των διαδικασιών που πλαισιώνουν την καινοτομία, είναι βασική αρμοδιότητα αυτής της ομάδας.

Το ‘πλαίσιο καινοτομίας’ πρέπει να παρέχει στους εργαζομένους τα απαραίτητα ‘εργαλεία’ για την υποστήριξη της δημιουργικής σκέψης και την διαμόρφωση νέων ιδεών (ideation & collaboration platforms, hackathons, innovation programs)

3. Διαμόρφωση του ‘πυρήνα καινοτομίας’

Η επιχείρηση χρειάζεται μία ‘εσωτερική δύναμη’ προκειμένου να καθιερώσει την καινοτομία ως μία νέα βάση για τον σχεδιασμό προϊόντων, λύσεων και υπηρεσιών.

Για την επίτευξη αυτού του στόχου, η ‘ομάδα καινοτομίας’ πρέπει [α] να προσδιορίσει και υλοποιήσει το πλαίσιο καινοτομίας που είναι κατάλληλο για την επιχείρηση και [β] να δημιουργήσει ένα ‘πυρήνα καινοτομίας’ — μία υποομάδα που θα παράγει καινοτομία, εφαρμόζοντας τις σχετικές τεχνικές και μεθοδολογίες, ως παράδειγμα για την επιχείρηση.

Ο ‘πυρήνας καινοτομίας’ προβάλλει την αξία της καινοτομίας μέσα από ιδέες, ‘πειράματα’, πρωτότυπα και γρήγορες αποφάσεις σχετικά με την περεταίρω ανάπτυξή τους.

4. Αποτελεσματική επικοινωνία

Η επικοινωνία είναι κλειδί για την επιτυχία του προγράμματος — για την διάχυση των μεθόδων και των πρακτικών της καινοτομίας και την ενεργοποίηση και έμπνευση των υπαλλήλων προς αυτή την κατεύθυνση.

Η ‘ομάδα καινοτομίας’ πρέπει να επικοινωνεί συστηματικά τις ιδέες, την πρόοδο σχετικά με την υλοποίησή τους, τις σχετικές τεχνολογικές εξελίξεις και τις σύγχρονες πρακτικές σχεδιασμού και ανάπτυξης προϊόντων.

Πρέπει να είναι σε θέση να προβάλλει πώς οι θεωρητικές έννοιες της καινοτομίας συνδέονται με πραγματικά προϊόντα, υπηρεσίες και μετρήσιμα εμπορικά αποτελέσματα.

4. Συνεχή βελτίωση και προσαρμογή

Η διαδρομή προς ένα νέο μοντέλο καινοτομίας απαιτεί συστηματική μέτρηση, ανάλυση και προσαρμογή.

Οι ενέργειες σχετικά με την καινοτομία, το output σε όρους ιδεών, πρωτοτύπων, προϊόντων και γνώσης, η επιρροή σε όρους κουλτούρας καινοτομίας — αποτελούν βασικά ‘σήματα’ που πρέπει να καταγράφονται συστηματικά.

Σε συνδυασμό με τα τρέχοντα άμεσα και έμμεσα κόστη του προγράμματος και τα μακροπρόθεσμα αναμενόμενα οφέλη για την επιχείρηση, αποτελούν τη βάση για τη αξιολόγηση και διαχείριση του προγράμματος μετασχηματισμού.

3. Σύνδεση με την επιχείρηση

Η ‘ομάδα καινοτομίας’ πρέπει να προωθεί τις έννοιες, πρακτικές και διαδικασίες καινοτομίας ενδυναμώνοντας και ενθαρρύνοντας τους υπαλλήλους να ακολουθούν δρόμους ‘πειραματισμού’ και εξερεύνησης νέων ιδεών και τεχνολογιών.

Η ‘ομάδα καινοτομίας’ έχει μία επιπλέον ευθύνη — να εξασφαλίσει την ομαλή μετάβαση προς την ‘κουλτούρα καινοτομίας’, ελαχιστοποιώντας τον κίνδυνο διαταραχής της ‘κανονικής’ λειτουργίας της επιχείρησης ή ακόμα και των εσωτερικών ισορροπιών μεταξύ τμημάτων και ομάδων.

Check also: our unique Innovation Toolkit - a collection of seven innovation templates that empower teams to frame problems, shape ideas, run hackathons, and more.

Η σύνθεση της ομάδας

Ανάλογα με τον κλάδο, το μέγεθος της επιχείρησης, την τεχνολογική ετοιμότητά και το παραγωγικό της μοντέλο, η ομάδα καινοτομίας μπορεί να διαφέρει σημαντικά.

Σε κάθε περίπτωση, πρέπει να είναι cross functional — με σύνθεση και δυναμική από διαφορετικούς τομείς και ειδικότητες, και έμφαση στην στρατηγική, εκτέλεση και επικοινωνία.

Στην τυπική περίπτωση, αυτή η ειδική ομάδα, περιέχει τα ακόλουθα προφίλ:

Innovation experts & technologists: Στελέχη με σημαντική εμπειρία σε προγράμματα και μεθοδολογίες καινοτομίας, και ταυτόχρονη γνώση της αγοράς, των ανταγωνιστών της επιχείρησης και της αιχμής της τεχνολογίας.

Μεταξύ άλλων, διοργανώνουν ideation sessions, hackathons, και διαχειρίζονται τη ροή ιδεών μέσα στην επιχείρηση. Προβάλλουν μεθοδολογίες και πρακτικές όπως design thinking, design sprints, experimentation, rapid prototyping και agile engineering.

Product architects: εξειδικευμένοι επαγγελματίες που ‘σκέφτονται σαν χρήστες’ ενώ ‘αποφασίζουν σαν επιχειρηματίες’: είναι ικανοί να εντοπίσουν επιχειρηματικές ευκαιρίες σε επίπεδο προϊόντων, νέων λειτουργιών, επιχειρηματικών μοντέλων ή επιμέρους τεχνολογιών.

Real Innovators: ίσως το σημαντικότερο στοιχείο της ‘ομάδας καινοτομίας’ — οι ‘real innovators’ παράγουν ιδέες ανά πάσα στιγμή και είναι σε συνεχή αναζήτηση ευκαιριών για καινοτομία και πειραματισμό- στην ιδανική περίπτωση πρόκειται για cross-functional ομάδα η οποία ειδικεύεται στην γρήγορη διαμόρφωση product concepts και την άμεση υλοποίηση πρωτοτύπων.

Η κλάση αυτή υπαλλήλων, όχι μόνο συμμετέχει ενεργά στην παραγωγή ιδεών και την αξιοποίηση του όλου συστήματος καινοτομίας, αλλά αποδεικνύεται και πηγή έμπνευσης για την υπόλοιπη ομάδα.

Η ομάδα αυτή θα μπορούσε να περιέχει και Guest innovators — με συμμετοχή για ορισμένα χρονικά διαστήματα, επιτρέποντας έτσι καλύτερη διασύνδεση με την επιχείρηση και τις επιμέρους ομάδες.

Με ένα τέτοιο σχήμα ενισχύεται και η διάχυση πληροφορίας, εμπειρίας και ιδεών — ενισχύοντας έτσι το συνολικό πρόγραμμα περί καινοτομίας και αποφεύγοντας το ρίσκο της περιθωριοποίησης της ‘ομάδας καινοτομίας’.

Τέλος, χρειάζονται ικανοί Program Managers για την επιτυχημένη εκτέλεση των σχετικών προγραμμάτων, IP experts με σκοπό τον εντοπισμό ευκαιριών για πνευματικά δικαιώματα και πατέντες, καθώς και οι λεγόμενοι innovation advocates που εστιάζουν στην αποτελεσματική επικοινωνία των προγραμμάτων και δραστηριοτήτων καινοτομίας.

Η δομή της ‘ομάδας καινοτομίας’ πρέπει να είναι ευέλικτη, χωρίς ιεραρχίες και χωρίς αυστηρά οριοθετημένους ρόλους. Η πρόκληση για την ομάδα είναι αφενός η εδραίωση της νέας νοοτροπίας καινοτομίας, αφετέρου η εξασφάλιση της ισορροπίας μεταξύ ‘innovation’ και ‘business as usual’.

Originally published by netweek — The Innovation Dream-team